زیتون درختچه ای است به ارتفاع تقريبا سه متر ولی هنگاميكه در شرايط مساعد پرورش می يابد ارتفاع آن حدود 12متر و قطر تنه اش به 3 متر می رسد .
چوب درخت زيتون بسيار سخت و مقاوم است . رنگ آن زرد است كه خطوطی قهوه ای رنگ در آن وجود دارد . از چوب زيتون براي تهيه اشياء چوبی ظريف استفاده می شود . برگهای آن سبز رنگ ، بيضوی و دراز و به وضع متقابل يكديگر بر روی ساقه قرار گرفته اند. منشاء درخت زيتون احتمالا منطقه مديترانه بوده و از آنجا به نقاط ديگر دنيا راه يافته است.
زيتون معمولا در اوایل تابستان شروع به گل دادن می كند و ميوه آن كم كم ظاهر می شود. در اواخر تابستان ميوه آن به ثمر می رسد . در اين هنگام زيتون سبز است و به تدريج تبديل به بنفش و قهوه ای و سپس سياه می شود بطوريكه در اواخر پائيز كه موقع برداشت ميوه است رنگ آن به كلی تيره است.
ترکیبات شیمیایی زیتون و روغن زیتون
زيتون رسيده در حدود 30 درصد روغن دارد. اين روغن مخلوطی از اوليئك اسيد Oleic acid ، لينولئيك اسيد Linolenic acid و پال ميتيك اسيد Palmitic acid می باشد. روغن زيتون مايعی است زلال به رنگ زرد روشن مايل به سبز يا زرد طلايی. برای استخراج روغن زيتون ميوه ها را له كرده و در داخل كيسه اي می ريزند و سپس كيسه را تحت فشار قرار داده تا روغن آن خارج شود.
البته از باقيمانده تفاله زيتون كه روغن آن گرفته شده تحت اثر آب جوش حرارات و فشار روغن زيتون معمولی را استخراج مي كنند كه ارزش روغن فشار اول را ندارد.
فواید درمانی زیتون و روغن زیتون
زيتون رسيده از نظر طب سنتی ايران گرم و قابض است . ميوه نارس زيتون سرد و خشك ، روغن زيتون گرم و خشك و برگ درخت زيتون گرم و خشك مي باشد .
- دم كرده برگ زيتون داروی خوبی براي پائين آوردن فشار خون می باشد . بدين منظور بايد 20 عدد برگ زيتون را داخل 300 گرم آب ريخته و آنرا بمدت 15 دقيقه بجوشانيد . سپس كمی قند بآن اضافه كرده و به مقدار يك فنجان دوبار در روز از آن بنوشيد . بعد از دو هفته بايد بمدت 8 روز نوشيدن اين دم كرده را قطع كنيد و سپس ادامه دهيد .
- روغن زيتون نرم كننده و صفرا بر است .
- روغن زيتون دفع كننده سنگ كيسه صفرا است برای اين منظور بايد آنرا با آبليمو مصرف كرد
- روغن زيتون كرم كش است .
- روغن زيتون برای رفع سرفه های خشك مفيد است
- براي رفع خارش گزيدگی حشرات ، روغن زيتون را به محل گزيدگی بماليد
- بدن بچه هایی را كه مبتلا به نرمی استخوان و كم خونی هستند با روغن زيتون ماساژ دهيد اثر مفيدی دارد
- برای رفع پيوره لثه ، روغن زيتون را بر روی لثه بماليد
- برای برطرف كردن خراش و ترك پوست ، گليسيرين و روغن زيتون را به مقدار مساوی با هم مخلوط كرده و روی پوست بماليد
- دم كرده برگ درخت زيتون تب بر است
- جوشانده برگ درخت زيتون برطرف كننده نقرس و رماتيسم است .
- براي سرباز كردن جوشها و كورك ها زيتون را له كرده و روی جوش يا كورك بماليد
- دم كرده و جوشانده پوست درخت زيتون تب بر و درمان كننده مالاريا است
- پماد ميوه نارس زيتون برای سوختگی مفيد است
- جويدن برگ زيتون برای از بين بردن زخم هاي دهان مفيد است
- براي رفع سستي فلج و لقوه و تقویت قوای جنسی بايد 80 گرم روغن زيتون را با 14 گرم كندر و 16 گرم سياه دانه مخلوط كرده و بمدت سه روز از آن بخوريد
- مصرف روزانه زيتون از امراض قلبی وسرطان جلوگيری می كند
- و بالاخره روغن زيتون بهترين روغن براي پخت و پز می باشد زيرا در اثر حرارت خراب نمی شود
انواع روغن زیتون
روغن زیتون برحسب خالص بودن و میزان کیفیت، دارای انواع مختلفی است .روغن زیتون سرد یا بکر یا مادر که با فشار زیاد از زیتونها خارج میشود و این روغن از نظر کیفیت بهترین نوع روغن زیتون است. نوع دیگر روغنی است که وقتی در اثر فشار زیاد مقداری از روغن زیتون گرفته شد، میوهها را با آب مخلوط کرده و آنها را دو بار تحت فشار قرار میدهند تا روغن آن خارج شود.این روغن گیاهی از نظر کیفیت پایینتر از روغن نوع اول است و پس از تصفیه به مصرف خوراکی میرسد
چگونه روغن زیتون خالص را تشخیص دهیم؟
روغن زیتونهایی که رنگ روشنتر دارند، روغنهایی با کیفیت پایینتر هستند که تصفیه شده و دارای کیفیت روغن زیتون اولیه یا خام نیستند. تفاوت روغن زیتونهایی که نام بردیم در میزان اسیدیته آنها است که روی مزه آن اثر میگذارد نه روی مواد مفید و مغذیاش. روغن زیتون با اسیدیته پایینتر مثل همان روغنهای با کیفیت بالا دارای آنتیاکسیدانهای بیشتری هستند.بنابراین نقش این نوع روغن زیتون ها در پیشگیری از بیماریهایی که نام بردیم ، بسیار بیشتر است اما روغن زیتون در کل از هر نوعی که باشد،در کنار بسیاری از روغنهای دیگر مثل کانولا، روغن ذرت و سویا در مقایسه با روغن جامد نقش حفاظتی دارد.